مسیریاب یا روتر (به انگلیسی: Router) یک دستگاه مناسب که متشکل از تجهیزات شبکه رایانهای بوده، میباشد که بستههای داده را در یک شبکه برای رسیدن به مقصد، هدایت و مدیریت میکند.
در رابطه با اینکه روتر چیست و یا اینکه روتر ایرانی وجود داشته است یا خیر در ادامه این مقاله توضیحات مناسبی را برایتان درنظر گرفتهایم. اما مبحث مهمی که در این زمینه باید بدانید آن است که روترها دارای محدودیتها و ویژگیهایی هستند که براساس مدل و نوع سخت افزارشان تعیین میشوند. در این زمینه برای درک بهتر این موضوع میبایست سایر مباحث پیرامون روتر را بدانید تا بتوانید با دانش تکمیلی از این مقاله خارج شوید. در این زمینه میتوان گفت که مدل روترها و ارتباط آن با گیت وی و حتی روند متصل شدن به اینترنت از اصلیترین موضوعاتی است که تا پایان مقاله به آن اشاره شده است. وب سایت ماهان شبکه ایرانیان در این زمینه اطلاعات خوب و مثمرثمر را برایتان درنظر گرفته است که پیشنهاد میشود باما همراه باشید.
روتر چیست؟
روتر در اصل یک دستگاه یا سخت افزاری است که وظیفه دریافت، تجزیه و تحلیل و ارسال بستههای داده به شبکههای دیگر را برعهده دارد. یک روتر میتواند آدرس IP بسته داده را مشخص کند و بهترین راه برای انتقال بسته با کمک جداول و هدرهای فورواردینگ تعیین میشود. از روتر عمدتا در شبکههای محلی (LAN) و شبکههای گسترده (WAN) استفاده میشود. دادهها با استفاده از پروتکلهای مسیریابی در سراسر شبکه منتقل میشوند. از شرکتهای توسعه دهنده روتر میتوان به D-Link و سیسکو اشاره کرد. توجه داشته باشید که استفاده از روتر در مقایسه با سایر دستگاهها مانند هاب و سوئیچ سیسکو بسیار پرهزینهتر است.
روترها به دستگاهها اجازه میدهند تا دادهها را از طریق اینترنت یا اینترانت به اشتراک بگذارند. در واقع Router نوع رایجی از Gateway است و داده ها را بین یک یا چند شبکه محلی (LAN) ارسال می کند. همچنین در مدل OSI در لایه سوم که همان لایه نتورک است، قرار میگیرد. تمام موارد نامبرده شده به شما این امکان را میدهند تا بدون دخالت مستقیم بتوانید به اینترنت متصل شوید و در این زمینه از کیفیت مناسبی بهرهمند باشید.
اجزای مختلف روتر کدامند؟
روتر نیز مانند سایر تجهیزات شبکه و سیستمهای الکترونیکی دارای قطعات مختلفی هستند. برای شناخت بهتر بخشهای روترها میتوانید یک نمونه از این تجهیزات را انتخاب کرده و بخشهای مختلف آنها را به خوبی بررسی کنید. در اغلب روترها میتوانید بخشهای زیر را مشاهده کنید.
بخش WAN
WAN یکی از بخشهای روترها است که با رنگ متفاوتی در این محصول دیده میشود . این بخش نقش مهمی در اتصال شبکه به اینترنت خواهد داشت. سه حالتی که برای وصل شدن به اینترنت توسط این بخش وجود دارد عبارتند از:
از طریق کابل شبکه به پورت WAN در روتر متصل میشود.
از طریق سیم تلفن که مستقیم به پورت WAN در روتر یا مودم/روتر متصل میشود.
از طریق فیبر نوری که مشابه تلفن است، اما کیفیت متفاوتی دارد.
بخش LAN
از طریق پورت LAN میتوانید تجهیزات و دستگاههای مد نظرتان مانند لپ تاپ، تلویزیون و… را به اینترنت وصل کنید. یعنی اگر WAN شبکه اصلی آبرسانی یک خانه باشد، LAN به عنوان یکی از لولههایی که میتواند به یک بخش مشخص آبرسانی را انجام دهد شناخته میشود.
آنتن وایفای
آنتن وای فای روتر همان قطعهای است که سیگنالهای شبکه رامنتشر میکند. الزاماً بیشتر بودن تعداد آنتنهای روتر به منزله بهتر بودن کیفیت بهتر سیگنالهای مودم نیست. بلکه آنچه روی کیفیت سیگنال دریافتی از این محصول مؤثر است، سختافزار روتر یا تراشه و پردازنده آن، محل قرارگیری روتر و ساختار و موانع موجود در خانه یا محیط استفاده از روتر خواهد بود.
انواع مسیریابی با روتر
برای استفاده از روترها لازم است که مسیریابیهایی که توسط این تجهیزات انجام میشود را نیز بشناسید. با دانستن نکات و موضوعات ابتدایی مربوط به مدلهای روتر میتوانید ماهیت عملکرد آنها را بهتر شناسایی کنید و در شرایط مهم نظیر انتخاب روتر برای حیطه کاری، تصمیم گیری بهتری داشته باشید. ناگفته نماند که در ادامه با اصلیترین مدلهای مربوط به مسیریابی با روتر آشنا خواهید شد که به جز این موارد مسیر دیگری وجود نداشته است. در ادامه هر دو روش مسیریابی روترها را جهت شناخت بیشتر ارائه کردهایم.
مسیریابی ایستا یا Static route
در مسیریابی ایستا یا استاتیک، تمام مسیریابیها برای اتصال به شبکههای مختلف توسط تکنسینهای شبکه درون روتر تعریف میشود. یعنی دستگاه بستهها را تنها از مسیرهایی که موقع کانفیگ آن تعریف شدهاند عبور خواهند کرد.
این روش معمولاً برای مسیریابی و اتصال تعداد زیادی شبکه وشبکههای بزرگ استفاده میشود. به طور کلی، زمانی که برای کانفیگ کردن این مسیریابیها در نظر گرفته میشود زیاد است و امکان دارد بستهها از بهترین مسیر حرکت نکنند و سرعت ارسال پایین بیاید.
مسیریابی پویا یا Dynamic route
مسیریابی پویا سرعت کانفیگ و راهاندازی بیشتری دارند و مسیریابی بستهها در این روش به صورت پویا و داینامیک انجام میشود. در این حالت باید به پروتکلهای مسیریابی و قوانین آنها توجه داشته باشید. این پروتکلها معمولاً در دو دسته Link state و Distance vector قرار میگیرند. بنابراین برای مسیریابی پویا باید با نحوه عملکرد این پروتکلها و نمونههای مشابه آنها آشنایی داشته باشید.
مشکلات امنیتی router ها چه چیزهایی هستند؟
در روترها مشکلات امنیتی مختلفی دیده میشود. گاهی مواقع این موضوع موجب دسترسی هکرها و نفوذ گران به روترها شده و تهدیدات امنیتی متعددی مانند موارد زیر را به همراه خواهد داشت.
- آسیبپذیریها اکسپلویتها (Vulnerability exploits)
- دسترسی غیرمجاز (unauthorized access)
- نشست ربایی (session hijacking)
- حملات مسیریابی یا تغییر مسیر routing attacks))
- حمله محرومسازی از سرویس (DoS attack)
- شنود شبکه eavesdropping))
- سرقت هویت (information theft)
با توجه به موضوعات ذکر شده باید بدانید اگر تصمیم دارید از روتر در زمینههای حساس استفاده کنید باید یک مدیر امنیت شبکه در کنار خود داشته باشید تا او بتواند مسیرهایی که به عنوان ضعفهای روتر شناخته میشود را پوشش دهد. در این زمینه ابزارها و راهکارهای مختلف و مهمی وجود داشته است که اگر در این باره اطلاعات ندارید پیشنهاد میشود برای شروع خودتان دست به کار نشوید زیرا ممکن است نتوانید آنگونه که باید عمل کنید و در یک حمله اینترنتی دچار مشکل شوید. امروزه اشخاص بسیاری در سایتهای گوناگون به عنوان مدیر امنیت شبکه درحال کار هستند که با یک جستجوی ساده در سایتهای اینترنتی نظیر پونیشا میتوانید با آنها در ارتباط باشید.
اصلی ترین مزایای روتر
روترها علاوه بر موارد ذکر شده دارای مزیتهای متعددی هستند. مهمترین مزیت این تجهیزات امکان اتصال چند دستگاه به اینترنت یا اتصال چند دستگاه به یکدیگر است. در واقع میتوان حتی در صورت عدم وجود اینترنت، از یک روتر استفاده کرده و دستگاههای مختلف را به یکدیگر وصل کرد، تا تجهیزات و دستگاههای مد نظر بهوسیله روتر با یکدیگر در ارتباط باشند و به یک شبکه تبدیل شوند. شاید برای شما نیز این سوال پیش آمده باشد که در مجموعههای بزرگ نظیر دانشگاه که میزبان صدها نفر هستند، تقسیم اینترنت چگونه انجام میگیرد؟ در چنین شرایطی روتر اجازه دسترسی به اینترنت با روشهای مختلف را به شما میدهد که بسته به حجم تعیین شده میتوانید به آسانی به اینترنت متصل شوید بدون آنکه سرعت شما کاهش یابد. مدیریت کاربران متصل شده به اینترنت از طریق روتر یکی دیگر از مزایای اصلی روتر بوده است که در این زمینه با نصب یک نرم افزار ساده میتوانید دقیقی را از کاربران خود کسب کنید.
روتر چگونه کار میکند؟
روترها از پروتکل اینترنت (IP) برای ارسال بسته های IP حاوی داده ها و آدرس های IP دستگاه های ارسال و مقصد واقع در شبکه های محلی جداگانه استفاده می کنند. روترها بین این شبکه های محلی قرار دارند که در آن دستگاه های فرستنده و گیرنده متصل هستند.
هنگامی که یک بسته IP از یک دستگاه فرستنده به یک روتر میرسد، روتر مقصد بسته را شناسایی می کند و بهترین راه برای ارسال آن را محاسبه میکند. Router مجموعهای از جداول ارسال مسیر را نگه میدارد، که قوانینی هستند که نحوه ارسال دادهها برای رسیدن به LAN دستگاه مقصد را مشخص میکنند.
روترها چه مشکلاتی را حل می کنند؟
شاید این سوال برای شما پیش آمده باشد که ضرورت وجود روتر در شبکه چیست. البته در قسمت قبل اندکی در این مورد توضیح دادیم. روترها در واقع وظیفه مسیریابی را برعهده دارند و در لایه شبکه کار میکنند تا مشکلات حساس در شبکههای bridged Layer 2 را حل کنند. هنگامی که تعداد دستگاههای متصل در یک bridged network افزایش مییابد؛ امکان برخورد فریمها نیز بیشتر میشود؛ زیرا دستگاهها برای پهنای باند رقابت میکنند. این امر نتیجهای جز کاهش پهنای باند شبکه را در بر ندارد. طراحی و تولید روترها مزایای زیادی دارد؛ از جمله:
- کاهش دامنههای برخورد به زیرشبکههای قابل مدیریت
- اجازه دادن به دستگاههای محاسباتی برای مسیریابی دادهها بین زیرشبکهها
- مدیریت ترافیک بین شبکهها با ارسال بستههای داده به آدرسهای IP مورد نظر
- اجازه دادن به چندین دستگاه برای استفاده از یک اتصال اینترنتی
»»» همچنین بخوانید: گیت وی چیست؟
تفاوت بین مودم و Router چیست؟
جالب است بدانید برخی از ارائه دهندگان خدمات اینترنتی (ISP) ممکن است در یک دستگاه از ترکیب روتر و مودم استفاده کنند؛ اما این دو نقش متفاوتی در اتصال شبکهها به یکدیگر دارند. یک روتر شبکهها را تشکیل میدهد و جریان دادهها را در داخل و بین آن شبکهها مدیریت میکند؛ در حالی که یک مودم آن شبکهها را به اینترنت متصل میکند. مودم سیگنالهای یک ISP را به سیگنالهای دیجیتالی تبدیل میکند که دستگاهها بتوانند آن را تفسیر کنند و به اینترنت متصل شوند. اگر به دنبال آن هستید تا به طور کامل با تفاوت مودم و روتر آشنا شوید باید بدانید در این زمینه مقاله خوبی را برایتان درنظر گرفتهایم.
مثال زیر را برای درک عملکرد مودم و روتر در نظر بگیرید:
اگر شما یک Router داشته باشید میتوانید یک شبکه LAN درست کنید و دادهها را بین دستگاههای موجود در شبکه ارسال کنید. اما به دلیل عدم وجود مودم نمیتوانید این شبکه را به اینترنت متصل کنید.
اگر یک مودم داشته باشید میتوانید به وسیله آن دستگاه مورد نظر خود مانند لپ تاپ شخصی را به اینترنت متصل کنید اما در صورت عدم داشتن روتر نمیتوانید اتصال اینترنت را بین چندین دستگاه توزیع کنید.
با استفاده از هر دو دستگاه، میتوانید با رایانه رومیزی، تبلت و گوشی هوشمند خود یک شبکه LAN تشکیل دهید و همه آنها را همزمان به اینترنت متصل کنید.
انواع روتر
برای اتصال LAN به اینترنت، روتر ابتدا باید با یک مودم ارتباط برقرار کند. برای انجام این کار دو راه وجود دارد:
- روتر بیسیم (Wireless router): این نوع روتر از کابل اترنت برای متصل شدن به مودم استفاده میکند و دادهها که بهصورت کدهای باینری هستند را به سیگنالهای رادیویی تبدیل میکند. سپس این سیگنالها را با استفاده از آنتن بهصورت بیسیم پخش میکند. این روترها نمیتوانند شبکه LAN تشکیل دهند در عوض شبکه WLAN ایجاد میکنند.
- روتر سیمی (Wired router): مانند روتر بی سیم، روتر سیمی نیز از کابل اترنت برای اتصال به مودم استفاده میکند. سپس از کابلهای جداگانه برای اتصال به یک یا چند دستگاه در شبکه، ایجاد یک شبکه محلی و اتصال دستگاههای موجود در آن شبکه به اینترنت استفاده میکند.
علاوهبر این دو مورد، روترهای دیگری نیز وجود دارند که برای مقاصد خاص طراحی شدهاند:
- روتر اصلی (Core router): توسط شرکتها و مشاغل بزرگ استفاده میشود که حجم بالایی از بستههای داده را در شبکه خود منتقل میکنند. روترهای اصلی در “هسته” یک شبکه کار کرده و با شبکههای خارجی ارتباط برقرار نمیکنند.
- روتر لبه (Edge router): این نوع روتر که به آن گیت وی هم گفته میشود؛ بیرونیترین نقطه اتصال یک شبکه با شبکههای خارجی از جمله اینترنت است. روترهای لبه بهینه شده برای پهنای باند هستند و برای اتصال به روترهای دیگر برای توزیع دادهها بین کاربران نهایی طراحی شدهاند.
- روتر مجازی (Virtual router): روتر مجازی یک برنامه نرم افزاری است که همان عملکرد روتر سخت افزاری استاندارد را انجام می دهد. این روترها برای مشاغل بزرگ با نیازهای شبکه پیچیده ایده آل هستند. آنها انعطاف پذیری، مقیاس پذیری آسان و هزینه ورودی کمتری را ارائه می دهند. یکی دیگر از مزایای روترهای مجازی کاهش مدیریت سخت افزار شبکه محلی است.
روتر برای مسیریابی از چه پروتکلهایی استفاده میکند؟
پروتکلهای مسیریابی تعیین میکنند که چگونه روتر مسیریابهای دیگر را در شبکه شناسایی میکند، همه مقاصد ممکن را ردیابی میکند و تصمیمهای پویا برای مکان ارسال هر پیام شبکه میگیرد. پروتکل های محبوب عبارتند از:
- Open Shortest Path First (OSPF)
- Border Gateway Protocol (BGP)
- Interior Gateway Routing Protocol (IGRP)
- Enhanced Interior Gateway Routing Protocol (EIGRP)
- Exterior Gateway Protocol (EGP)
- Routing Information Protocol (RIP)
سخن پایانی
همانگونه که شاهد بودید مقاله جامع و کاملی از اینکه روتر چیست در اختیارتان قرار گرفت. به طور کلی میتوان گفت که روتر یک تقسیم کننده اینترنت براساس نیاز مدیران بوده است که با استفاده از آن میتوانید روی موضوعات پیرامونی و مهم دیگر نیز تمرکز داشته باشید. مزایا و معایب این محصول در توضیحات فوق شرح داده شد که با مطالعه آن بهتر میتوانید با این موضوع آشنا شوید. باتوجه به این نکات شما عزیزان میتوانید نظرات و پیشنهادات خود نیست به این موضوع را برایمان به اشتراک بگذارید.